همه ما در زندگی روز مره برای برقراری ارتباط با اطرافیان، از ارتباط کلامی (شفاهی) بهره می بریم، سوال می کنیم، جواب میدهیم، تعریف می کنیم و .... شاید پیش آمده باشد که مدت زمان زیادی را برای تعریف واقعه ای صرف کرده باشید؛ اما اگر از شما بخواهند آن واقعه را مکتوب کنید اظهار عجز نموده یا نهایتا چند خطی را بر روی کاغذ نگارش نمایید. علت این ناتوانی در نوشتن و توانایی در گفتن را می توان در دو موضوع جستجو کرد
الف- از دوران کودکی تا امروز در غالب موارد برای برقراری ارتباط با اطرافیان از زبان گفتار استفاده کرده ایم لذا به این نحوه برقراری ارتباط عادت کرده و بهره برداری از آن برایمان آسان می نماید. اما بسیار کم پیش آمده که بخواهیم با استفاده از نوشتار با دیگری ارتباط برقرار کنیم. حتی اگر در پاره ای از موارد مانند مدرسه و دانشگاه ناگزیر از نگارش بودیم؛ سعیمان بر این بوده که با استفاده از جملات کتب و جزواتمان خود را از سختی ابداع جملات برای بیان منظور برهانیم. بنابراین برای استفاده این وسیله ارتباطی کمتر تمرین کرده و در نتیجه بهره بردن ازآن برایمان سخت می نماید.
ب- در گفتار نیاز به رعایت دستور زبان و ضوابط نگارش نداشته و می توانیم منظورمان را با استفاده از جملات و کلمات شکسته (محاوره ای) و عامیانه بیان نماییم اما در نوشتن علاوه بر لزوم رعایت دستور زبان باید نسبت به رعایت دستور خط فارسی و صحیح نویسی لغات دقت نموده و سعی نماییم از مناسب ترین کلمات و واژه ها و روان ترین، شیوا ترین و رسا ترین جملات جهت انتقال سریع و صحیح منظورمان بهره برداری کنیم بنابراین هنگام نوشتن محدودیت ها زیاد تر شده و کار برای ما سخت تر خواهد شد.
با وجود تمام سختی های موجود در نگارش ناگزیر از بکار بردن آن هستیم و حذف آن به معنای حذف تمام اسناد و مدارک مکتوب، مطبوعات، کتب و حتی همین نوشته می باشد. تصور دنیای بدون نوشتن و نگارش در عصر ارتباطات که محور تمام امور در آن اینترنت و آی تی (IT) است غیر قابل تحمل و غیر ممکن به نظر می رسد. بهترین راه جهت رفع مشکلات و موانع بیان شده بر سر راه نگارش متون تمرین، ممارست و کسب تجربه در نوشتن می باشد. البته بهره گیری از تجربیات دیگران با استفاده از مطالعه متون نگارش شده توسط اساتید زبان فارسی نیز می تواند شما را در این راه یاری دهد. اما پس از آنکه آموختیم که چگونه می توانیم از ابزار نوشتار جهت برقراری ارتباط با دیگران بهره ببریم نوبت به آن می رسد که بیاموزیم چگونه می توانبه بهترین صورت ممکن از این ابزار بهره برد و با مخاطب به بهترین شکل ممکن ارتباط برقرار کرد یا به عبارت دیگر چگونه می توانیم زیبا بنویسیم. در ادامه سعی داریم به بیان سه عامل اصلی موثر در زیبا نویسی بپردازیم
1- ساده و روان نویسی
یکی از مهمترین ویژگی هایی سبب محبوبیت و مقبولیت برخی از نوشته می شود سادگی و سهل نویسی آنها است. نویسنده ماهر نویسنده ای است که بتواند با بهره گیری از لغات، اصطلاحات، عبارات و جملات ساده، روان و سریع الانتقال مطلبی ژرف و عمیق را به مخاطب انتقال دهد. برخی اینگونه تصور می کنند که با استفاده از اصطلاحات پیچیده و ثقیل نویسی می توانند تسلط خود بر موضوع مورد بحث را به اثبات برسانند؛ اما غافل از اینکه استفاده از چنین روشی سبب خواهد شد مخاطب از خواندن نوشته ما خسته شده و ادامه آن را به زمانی دیگر –که شاید هیچگاه فرا نرسد- موکول کند.
البته روان نویسی نباید تا حدی باشد که ذهن بدون اصطکاک روی مطلب بلغزد و فرد بدون تامل و تفکر کافی از آن عبور کند. چرا که در این صورت خوانند هنگام مطالعه متوجه جملات می گردد اما چیزی از آن در حافظه وی جای نگرفته و در نتیجه پس از اتمام مطالعه، کل یا بخش عمده ای از مطلب را فراموش می کند. مانند لیوانی که ته آن سوراخ شده است هنگاهی که در داخل ظرف آب قرار می گیرد پر شده و به محض خروج از ظرف از آب تهی می گردد. بنابر این نگارنده توانمند در بزنگاه های نوشته که لازم است دقت بیشتری لحاظ شود با قرار دادن دست انداز هایی سعی می کند ذهن مخاطب را بیشتر در گیر کرده و دقت او را برای درک موضوع بالا ببرد تا مطلب برای مدت زمان بیشتری در حافظه وی جای گیرد.
2- صداقت و صمیمیت:
در نگارش متونی که تالیف گونه هستند نویسنده سعی دارد با تجمیع مطالب چند منبع تحقیقاتی به بررسی و بیان موضوع مدنظر بپردازد. در چنین مواردی ساده ترین راه این است که بخش های مد نظر را عینا یا با اندکی تغییر و تخلیص نقل نماید. اما از آنجا که افراد مختلف سبک های متفاوتی را برای نگارش بر می گزینند مخاطب چنین متنی پس از اندکی مطالعه دچار سردرگمی شده و از ادامه مطالعه منصرف می شود. حال آنکه برای نگارش تالیفی، نگارنده باید ابتدا موضوع مورد بحث منابع را بخوبی فهم و هضم کرده و سپس فهمیده هایش را به زبان و قلم خود، و نه با عبارات از بر کرده، بنویسد. نوشته باید چنان باشد که خواننده احساس کند با یک نوشته اصیل مواجه است نه با پاره هایی از نوشته های افراد مختلف که توسط شخصی به هم وصله شده اند. به عبارت دیگر باید آنچه می نگارید حاصل زحمت و دسترنج خودتان باشد تا بتوانید به وسیله آن ارتباطی صمیمانه و صادقانه با مخاطب برقرار کنید.
3- ایجاز و مختصر نویسی:
در دنیایی که اساس همه امور بر سرعت نهاده شده است، دیگر افراد از صبر و حوصله لازم جهت مطالعه طولانی مدت برای فراگریری مطالب کم بهره اند و ترجیح می دهند با صرف حداقل زمان ممکن موضوع مد نظر را فراگیرند بنابراین برای آنکه بتوانیم ارتباطی خوب و قوی با مخاطب خود برقرار نماییم لازم است به این خواسته او احترام گذاشته و منظور خود را با بهره گیری از جملات کوتاه و حداقل تعداد جملات بیان نماییم. به عبارت دیگر موضوع را مانند ساندویچ حاضر و آمده تا مخاطب بتواند در هر شرایطی و با صرف حداقل زمان ممکن مطلب ما را دریافت نماید. اما باید دقت داشت که این ایجاز نباید سبب از قلم افتادن معانی و مفاهیم لازم شده یا باعث ثقیل شدن نوشته گردد بلکه ضمنا آنکه ساده نویسی را یک اصل برای کار خود می دانیم باید متن را مختصر و مفید بنگاریم و به عبارت معروف قَلَ و دَلَ بیان نماییم.
.:: کپی برداری از مطالب این سایت تنها با ذکر نام و لینک منبع مجاز می باشد ::.