خطبه شعبانیه یکی از خطبه های معروف پیامبر اکرم (علیه السلام) است که در روز های آخر ماه شعبان بیان فرمودند و طی آن مفاهیم و مضامین بسیار ارزشمندی را بیان داشتند که ارزش دارد هر مسلمانی این خطبه را حداقل یکبار بخواند متن کامل خطبه را می توانید اینجا مطالعه کنید. اما آنچه مرا بر آن داشت که این پست را بنگارم عدم کاهش ساعت کاری مستخدمان دولت (کارمندان) در ماه رمضان امسال علیرغم گرمای زیاد و سختی روزه داری بود. موضوعی که با اصول مدیریت غربی کاملا سازگار است اما کوچکترین سازگاریی با اصول و مبانی حکومت اسلامی ندارد. یادمان باشد در حکومت اسلامی باید تمام تسهیلات لازم برای دینداری مردم فراهم گردد و تسهیل کار در این ماه همان توصیه ای است که پیامبر اعظم علیه السلام در خطبه شعبانیه بیان داشتند و فرمودند :
وَ مَنْ خَفَّفَ فِى هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَکَتْ یَمِینُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ حِسَابَهُ
هرکس در این ماه کارهای مستخدمان خود را سبک گرداند، خدا در قیامت حساب او را آسان کند.
ذکر دو موضوع برای پاسخ به برخی شبهات لازم است
اول آنکه در دولت قبل این کاهش ساعات اداری در ماه رمضان اعمال می شد و اتفاقا عده ای هم به دیوان عدالت اداری که مرجع تفسیر قوانین در حوزه مسائل اداری است شکایت بردند اما این دیوان در حکمی این اقدام دولت را مخالف قانون ندانستند و لذا کاهش ساعات اداری خلاف قانون جاری در حمهوری اسلامی نیست
دوم آنکه همانطوری که اساتید علم مدیریت اذعان دارند بیش از آنکه تعداد ساعات حضور فرد در محل کار مهم باشد بهره وری وی دارای اهمیت است و با توجه به شرایط ماه مبارک رمضان، کارمند دو راه دارد یکی آنکه کل انرژی خود را در ساعات اولیه روز خرج کند تا با بهره وری کامل کار کند و لذا از ساعتی به بعد انرژی خود را از دست داده و کاملا بهره وریش کاهش میابد و دوم آنکه کل روز را با بازده پایین کار کند که باز هم میزان کار انجام شده تغییری نخواهد کرد و لذا بهتر آنکه ساعات را کاهش دهند تا کارمند در همان تعداد ساعات اندک کار مشخص شده خود را به انجام رساند
و نکته قابل تامل دیگر آنکه باید دقت داشت در ماه رمضان به علت بیدار شدن افراد برای صرف سحری افراد دوچار کم خوابی می شوند و اگر زمانی برای جبران این کم خوابی در صبح ایجاد نشود کارکنان عملا در محل کار به چرت زدن می پردازند و باز هم بهره وری کاهش می یابد
ای کاش حداقل زمان نهاری که در ماه رمضان وجود ندارد از مجموع ساعات اداری کم می شد و باز هم ای کاش سیاسی کاری قدری در کشورمان کاهش می یافت
